Wschod i Zachod (albo Zachod i Wschod)- Dec. 20, 2021
Bardzo niewielu współczesnych Polaków zdaje sobie sprawę z historycznego znaczenia współczesnego sojuszu polsko-węgierskiego. Dokładnie 64 lata temu, w 1956 roku, węgierscy robotnicy rozpoczęli swoją rewolucję jako strajk solidarności z polskimi robotnikami strajkującymi w Poznaniu. Jak być może niektórzy z naszych rodaków pamiętają, w wyniku tego powstania Węgry zostały zaatakowane przez Związek Radziecki. Ten sam los oszczędził Polakow, chociaż próbowano dostać się do Polski mniej więcej w tym samym czasie. Wejscie Rosjan do Polski zostało zatrzymane po tym, jak ówczesne polskie zbrojne siły komunistyczne jednoznacznie dały do zrozumienia rosyjskim kolegom, że jeśli będą kontynuować, to będzie krew. Wtedy, w 1956 r., przyczyna ruchu bylo powszechne niezadowolenie robotników, czyli tych, w imieniu których komunisci sprawowałi władzę, z ta wlasnie komunistyczna wladza.Teraz zas jest to powszechne niezadowolenie z neoliberalnej struktury wladzy Zachodu.
Jest oczywiste, że wegierskie i polskie społeczeństwa szczególnie silnie odczuły zewnętrzny ucisk polityczny i ekonomiczny, czy to ze strony politycznego imperializmu Wschodu, czy ekonomicznego imperializmu Zachodu.
Ten proces szamotania między Wschodem a Zachodem jest charakterystyczny dla naszej historii co najmniej od podziałów Polski w XVIII wieku i trwa do dziś. W naszej polskiej indywidualnej, ale wspólnej tożsamości można było niemal poczuć te same pociągi, które ciągną nasze społeczeństwo i naród w przeciwnych kierunkach. Jednocześnie nasza identyfikacja z Zachodem jest ... pełna niejasności, jak zdaje sobie sprawę Bronisław Wildstein (Siec 49): „ Postkomunistyczne kraje wypełnione są kompleksami.Prawie pół wieku mieszkańcy ich marzyli, aby było u nich tak, jak na Zachodzie". Prime Minister of Slovenia maluje bardziej ogolny obraz: „większość krajów Europy Wschodniej przystąpiła do UE z przekonaniem, że jest to przede wszystkim unia gospodarcza suwerennych państw. Nie przyszło im do głowy, że ktoś mógłby narzucać..."(Siec49.)
- Chcemy być tacy jak na Zachodzie, dodaje Wildstein. No i oczywiscie Polska – przedmurzem chrzescijanstwa. No i drugiej strony Russia ktorej sie boimi i nie ufamy 'bo z nimi nic nie wiadomo'. Jednym slowem boimy sie wschodu a zachod nie bardzo nas chce. Co zrobic?
Przedewszystkiem popatrzyc sie na siebie i zapytac czy jestesmy Zachodem. Nie jestesmy – mowi nam wspolczesna historia. Czy jestesmy Wschodem? Rownie nie bardzo. To czym jestesmy? Jestesmy dokladnie tym czym jestesmy, to jest kraina pomiedzy Wschodem i Zachodem (albo Zachodem i Wschodem), jestesmy tym mostem przez ktory przejezdzaly armie badz tez ekonomie sasiadow, jedne na Wschod a drugie na Zachod no a my korzystalismy z jednej albo drugiej pomocy. Jestesmy dokladnie ta granica ktora oddziela Zachod od Wschodu, granica ktora jak wiemy do tej pory zmuszala nas do wybierania roznych, przeciwnych sobie filarow tego mostu. Wobec tego pytanie powstaje czy chcemy byc takim wlasnie mostem?
A jaki mamy wybor? No wlasnie jaki mamy wybor?
Tak naprawde porzucic naszego geograficznego pomieszczenia nie mozemy jako spoleczenstwo aczkowlwiek wiele z nas indywidualnie wyjezdza, no bo trudno wytrzymac w kraju. Dla kazdego z innego powodu. Z tego wynika ze, jesli jako Polskie spoleczenstwo, nie porzucamy siebie to jedyne co mozemy zrobic to zmienic charakter tego mostu. Można by rzec, że jest to nasze zadanie historyczne, by przeksztalcic najgorszy wojenny most wojny jakim do tej pory jestesmy na most pkoju. Jest to zadanie historyczne, bo daje nam samym szlachetny i racjonalny cel, ale jednocześnie jest niesamowitym darem dla całej Europy od Wschodu na Zachód oraz z Zachodu na Wschód - dar pokoju, który naprawdę łączy nas wszystkich razem. I pozwoli nam zająć pozycję wśród narodów, których tak bardzo pragniemy, ponieważ wśród narodów liczą się te, które wnoszą coś nowego do swojej społeczności. Dar historyczny - dar pokoju. Jak to zrobić?